Pompy ciepła w istniejących budynkach – seria w 12 odcinkach
Czy pompy ciepła nadają się wyłącznie dla budynków nowych lub w pełni termomodernizowanych?
Choć ten pogląd jest często powtarzany, istnieje wiele dowodów, by uznać je za nieprawdziwe.
Całe szczęście – można by powiedzieć, bo to właśnie istniejące budynki przesądzą o osiągnięciu neutralności klimatycznej systemów grzewczych w Europie, tak koniecznej dla przyszłości. Systemy grzewcze nieoparte na paliwach kopalnych należą wciąż do zdecydowanej mniejszości. Ta sytuacja musi ulec w najbliższych dekadach diametralnej zmianie. Nadrzędnym celem w ogrzewaniu budynków jest stosowanie rozwiązań niepowodujących emisji dwutlenku węgla. Pompy ciepła, zarówno w rozwiązaniach indywidualnych, jak i w sieciach ciepłowniczych, są technologią kluczową dla spełnienia tego celu.
Z powstającym każdym kolejnym opracowaniem, scenariuszem czy prognozą w krajach Unii Europejskiej, jasno mówiącymi o bardzo ważnej, lub nawet decydującej roli pomp ciepła w dekarbonizacji systemów grzewczych, pojawiają się również pytania:
- W jaki sposób pompy ciepła mogą być stosowane w istniejących budynkach?
- Czy są one w stanie zapewnić wymagane wysokie temperatury zasilania układów grzewczych w przypadku zastosowania systemu opartego na grzejnikach?
- Co z ich efektywnością w tego typu budynkach?
- Czy można nazwać działanie pomp ciepła w istniejących budynkach /starszych jako ekologiczne?
Foto: Bundesverband Wärmepumpe (BWP) e.V.
Przygotowana seria „Pompy ciepła w istniejących budynkach” powstała w celu rzetelnej odpowiedzi na powyższe pytania. Głównym założeniem jest dogłębne przeanalizowanie czy fakty popierają panujące przekonania dotyczące omawianego tematu, a w konsekwencji dostarczenie wiedzy niezbędnej do podejmowania decyzji w kierunku neutralności klimatycznej w sektorze grzewczym.
Dwanaście planowanych odcinków, ukazujących się cotygodniowo na stronie www.portpc.pl, bazuje na wiedzy i doświadczeniu zebranym podczas dwudziestu lat badań nad pompami ciepła w niemieckim Instytucie Fraunhofera ISE. W tym czasie przebadano, między innymi, ok. 300 rzeczywistych instalacji grzewczych z pompami ciepła w budynkach jednorodzinnych o różnych klasach i standardach energetycznych. W szczególności projekty z ostatnich lat poświęcone były budynkom starszym.
Uzyskane wyniki w sposób jednoznaczny wskazują na możliwość celowego stosowania pomp ciepła w budynkach niepoddanych termomodernizacji lub poddanych jej jedynie w sposób częściowy. Pompy ciepła są w stanie zapewnić wymagany komfort cieplny mieszkańców, jednocześnie pracując z efektywnością pozwalającą uzyskiwać korzyści ekologiczne w stosunku do instalacji na paliwa kopalne.
Z pewnością znalezienie odpowiednich rozwiązań oraz ich wdrożenie w praktyce będzie w niektórych przypadkach pewnym wyzwaniem. Nie znaczy to jednak, że należy generalnie poddawać w wątpliwość sensowność stosowania pomp ciepła w istniejących budynkach. Również bez wątpienia, instalacja pomp ciepła powinna w przyszłości przebiegać szybciej i łatwiej, a działające systemy pracować z coraz większą efektywnością, dla wzmocnienia zarówno ekologiczności, jak i ekonomiczności. Cała branża pomp ciepła pracuje obecnie dokładnie w tym kierunku.
Inaczej mówiąc, nie powinniśmy dalej czekać, lecz stosować rozwiązanie technologicznie dojrzałe, ekonomicznie sensowne, a zarazem decydująco wspierające dekarbonizację sektora grzewczego.
W kolejnych częściach prezentowanej serii omówiony zastanie szereg powszechnie panujących argumentów przeciw stosowaniu pomp ciepła wraz z analizą badań i pomiarów zaprzeczających często utartym przekonaniom. Zapraszamy do regularnego czytania bloga o pompach ciepła w istniejących budynkach.
Blog znajduje się na stronie: https://portpc.pl/pompy-ciepla-w-istniejacych-budynkach/
O autorze:
dr inż. Marek Miara
Fraunhofer ISE
Jest długoletnim pracownikiem Instytutu Fraunhofera ISE z siedzibą główna we Freiburgu w Niemczech. Obecnie koordynuje w Instytucie wszelkie działania związane z tematem pomp ciepła.
Studiował na Politechnice Wrocławskiej oraz Uniwersytecie w Kassel, w roku 2014 obronił tytuł doktora z zakresu oceny efektywności pomp ciepła.
Brał udział w wielu niemieckich oraz międzynarodowych projektach naukowo-badawczych.
Przewodzi międzynarodowym projektem „Heat Pumps in Multi-Family Buildings” (Annex 50) w ramach IEA Heat Pump Technologies Programm.
Jest członkiem szeregu gremiów wytycznych VDI (Verband Deutscher Ingenieure), członkiem zarządu niemieckiego „Towarzystwa Chłodu i Technik Klimatyzacyjnych” DKV e.V., członkiem zarządu „Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła”(EHPA), oraz aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).
Autor wielu publikacji naukowych z zakresu pomp ciepła oraz budownictwa energooszczędnego. Prelegent oraz organizator licznych konferencji.